Recesja dziąseł, to schorzenie w obrębie jamy ustnej, w którym dochodzi do cofania się dziąsła i jego odsunięcia się od zębów. Widoczne jest charakterystyczne obniżenie linii dziąseł, które nie tylko zaburza estetykę uśmiechu, ale również, nieleczone może doprowadzić do odsłonięcia korzeni zębowych.
Recesja dziąseł coraz częściej jest obserwowana wśród Polaków i niestety należy do najbardziej zaawansowanej formy choroby przyzębia. Problem dotyka osób w różnym wieku, zarówno mężczyzn jak i kobiet.
Jednym z pierwszych objawów recesji dziąseł jest nadwrażliwość zębów. Ten bolesny problem wiele razy jest bagatelizowany przez pacjentów i zwyczajnie mylony ze zwykłą nadwrażliwością zębów.
Przecież każdy z nas doświadczył tego uczucia podczas jedzenia lodów czy picia zimnych napojów... Kiedy jednak mamy do czynienia z tymi objawami codziennie- to wyraźny znak, że może zaczynać się rozwój recesji dziąseł.
Kiedy dziąsło się cofa, szyjki zębów zostają obnażone. To właśnie wtedy najwięcej pacjentów uskarża się na dolegliwości bólowe, zwłaszcza podczas jedzenia czy picia. W niektórych przypadkach ból pojawia się nawet samoczynnie. Niekiedy schorzeniu temu może towarzyszyć obrzęk dziąseł, a także może pojawić się krwawienie podczas mycia zębów.
Najszybciej recesje dziąseł uwidoczniają się w okolicach kłów, w tych miejscach najprędzej możemy zaobserwować, że dziąsła się cofają, dlatego warto uważnie obserwować tę okolicę. Pozwoli to w porę postawić wczesną diagnozę i uniknąć rozwoju choroby w jamie ustnej.
Rozwój recesji dziąseł zazwyczaj jest długim procesem, a na początku pojawia się wspomniana już nadwrażliwość zębów. W miarę upływu czasu dochodzi do "ucieczki" fragmentu dziąsła, co prowadzić może nawet do rozchwiania się zębów. Pojawić się mogą ubytki / odpryskiwanie i wytarcie szkliwa, co sprzyja większej podatności na próchnicę. W skrajnych przypadkach recesja dziąseł może wiązać się z zapaleniem przyzębia, co w konsekwencji prowadzi nawet do wypadania zębów.
Istnieje wiele przyczyn recesji dziąseł, należą do nich między innymi :
O higienę jamy ustnej należy zadbać kompleksowo. Samo regularne mycie zębów nie wystarczy. Bardzo ważne jest dokładne oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych, do których włosie szczoteczki nie jest w stanie dotrzeć. Z pomocą przychodzą wszelkiego rodzaju szczoteczki do ciasnych przestrzeni między zębami, nici dentystyczne oraz wodne irygatory.
Wielu pacjentów zapomina o stosowaniu nici dentystycznych podczas codziennego szczotkowania zębów, co niestety powoduje zaleganie płytki nazębnej, a w konsekwencji powstawanie kamienia nazębnego.
Powszechnie panującym mitem, jest twierdzenie, że nitkowanie zębów doprowadza do krwawienia. To właśnie zalegające bakterie pod dziąsłami odpowiedzialne są za krwawienie. Pomijając ten krok podczas codziennej higieny jamy ustnej, nie unikniemy krwawienia a wręcz przeciwnie- problem będzie skutecznie narastał.
Od rozwoju płytki nazębnej do paradontozy...
Bardzo często kamień gromadzi się poniżej linii dziąseł, co powoduje zapalenie przyzębia i rozwój nieodwracalnej choroby, jaką jest paradontoza. Taki kamień nie jest widoczny w warunkach domowych, dlatego tak ważne są wizyty kontrolne i higienizacja jamy ustnej przeprowadzana w gabinecie stomatologicznym.
Pojawienia się kamienia poddziąsłowego bezwzględnie świadczy konieczności przeprowadzenia oczyszczenia przyzębia za pomocą specjalistycznych narzędzi i metod.
O nasze zęby należy prawidłowo dbać, a co za tym idzie prawidłowo je szczotkować. Wielu pacjentów myśli, że szczotkowanie zębów z użyciem dużej siły dokładniej je wyczyści. Nic bardziej mylnego!
Stosowanie poziomych ruchów szorujących podczas codziennej higieny jamy ustnej może doprowadzić do przewlekłego, zapalenia dziąseł o niewielkim nasileniu. Traumatyczne wywieranie sił na dziąsła również może spowodować ich cofanie się - zwłaszcza kiedy robimy to notorycznie.
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak nocne zgrzytanie zębami czy też nieświadome ich zaciskanie w ciągu dnia może doprowadzać do osłabienia zarówno szkliwa jak i dziąseł. Jeszcze większy problem pojawia się, kiedy z powodu dużych braków zębowych dochodzi do nadmiernych obciążeń pozostałych zębów. Takie warunki w jamie ustnej mogą doprowadzić do cofania się dziąseł ze względu na obciążenie zbyt dużymi siłami.
Zdarza się niekiedy, że cofanie dziąseł uwarunkowane jest czynnikami anatomicznymi. Przypadłość ta jest efektem wad zgryzu, takich jak stłoczenie zębów czy ustawienia zębów poza łukiem. W takim przypadku dentysta może zlecić leczenie ortodontyczne.
Wrodzony przerost wędzidełka wargi lub jego nieprawidłowy przyrost do błony śluzowej również przyczynia się do problemów z dziąsłami. Obniżanie się poziomu dziąseł oraz odsłanianie szyjek zębowych spowodowane jest nieprawidłową budową wędzidełka. Ciągłe ruchy pociągające brodawkę dziąsłową przyczyniają się do mikrourazów, które nie tylko odpowiedzialne są za odsuwanie się dziąseł, ale nawet powstawanie diastemy.
Przerostowi wędzidełka wargi dolnej w wielu przypadkach towarzyszy płytki przedsionek jamy ustnej. Nieprawidłowości można już wykryć w wieku niemowlęcym, chociażby podczas utrudnionego karmienia piersią czy problemów dziecka ze ssaniem. Bagatelizowanie problemu we wczesnym stadium może doprowadzić do tego, że u już dorosłych osób zauważymy zaawansowaną recesję dziąseł.
Leczenie recesji dziąsła w każdym przypadku odbywa się inaczej i jest dopasowywane do stopnia zaawansowania schorzenia. Konsultacja u specjalisty periodontologa pozwoli dobrać najbardziej adekwatne leczenie w stosunku do stanu klinicznego i objawów towarzyszących.
Leczenie recesji nie należy do łatwej terapii, pacjenci mają do wyboru mniej inwazyjne techniki leczenia jak i bardziej zaawansowane- np. przeszczep dziąsła.
Dentysta dobiera dla danego pacjenta najlepszy sposób leczenia, warto jednak wiedzieć o różnych możliwościach radzenia sobie z recesją dziąseł.
Metoda ma na celu przede wszystkim zniwelowanie nadwrażliwości, która była spowodowaną odsłonięciem szyjek zębowych. Wykonywane jest podczas jednej wizyty, za pomocą materiałów, jakich używa się do standardowych wypełnień. Może odbywać się w znieczuleniu miejscowym, przez co jest całkowicie bezbolesne.
Zabieg wykonywany jest w celu usunięcia kamienia z powierzchni korzeni, tak aby powierzchnia zęba, z którym dziąsła stykają się, była gładka i jednolita. Za pomocą specjalnych kiret możliwe jest pozbycie się poddziąsłowego kamienia nazębnego, należy jednak pamiętać, iż w celu optymalnego efektu leczenia bardzo często konieczne jest kilkukrotne powtórzenie zabiegu.
Zabieg chirurgiczny który, wykonywany jest kiedy występuje bardzo duży defekt estetyczny. Przeszczep dziąsła polega na przeniesieniu tkanki z innego miejsca na obszar, gdzie nastąpiła recesja dziąsła. Pobranie płata najczęściej jest wykonane z podniebienia pacjenta, co powoduje lepszą integrację tkanek własnych pacjenta. Zabieg ten pozwala uzyskać bardzo zadowalające efekty. Zęby oraz dziąsło pokryte płatem zyskują naturalny wygląd.
Oba zabiegi polegają na usunięciu kamienia nazębnego, w ich wyniku stan a jamy ustnej ulega znacznej poprawie.
Kiretaż zamknięty jest zabiegiem, który przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym i polega na oczyszczaniu powierzchni korzeni zębów z kamienia poddziąsłowego i ziarniny, która jest skupiskiem wielu bakterii. Oczyszczanie kieszonek dziąsłowych w tym przypadku odbywa się bez nacięcia dziąsła. Wykonuje się go w przypadku wczesnego wykrycia parodontozy i prewencji chorób przyzębia.
Kiretaż otwarty stosowany jest w przypadku głębokich kieszonek dziąsłowych. Wymaga wykonania nacięcia dziąsła i odsłonięcia powierzchni korzeni w celu usunięcia kamienia oraz tkanek zmienionych chorobowo. Zabieg ten jest całkowicie bezbolesny. Pacjent jest znieczulany miejscowo, a w końcowym etapie zabiegu zakładane są szwy.
Niezależnie od wyboru metody leczenia, zdrowie jamy ustnej jest najważniejsze! Dlatego należy pamiętać, aby regularnie i dokładnie usuwać płytkę bakteryjną podczas domowej higieny jamy ustnej, jak i regularnie pojawiać się na wizytach higienizacji.
Zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci powinny co 6 miesięcy poddawać się profesjonalnemu zabiegowi higienizacji, gdzie za pomocą specjalnych urządzeń następuje usunięcie kamienia i osadów nazębnych, a powierzchnia zębów zostaje odpowiednio wzmocniona i zabezpieczona przed rozwojem chorób.
Autorzy: